Afscheidsrede: Als het hek van de dam is, lopen de schapen overal

2007 – een afscheidsrede uitgesproken door Prof. dr. Ing. Pierre van Amelsvoort, bijzonder hoogleraar Bedrijfskunde in het bijzonder moderne sociotechniek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. De rede omvat een beschrijving van het belang van het productiviteitsvraagstuk, een omschrijving van kenniswerk en een analyse van het productiviteitsvraagstuk. Naast een algemene analyse gaat Van Amelsvoort in op verspilling en verkent hij een aantal oplossingsrichtingen.

Samenvatting

Eerst wordt de literatuur betreffende arbeidsproductiviteit besproken, waarna een omschrijving van kenniswerk wordt geven en de gangbare organisatievorm. De rede wordt vervolgd met een uiteenzetting over het weglekken van productiviteit. Hierin wordt de mate van arbeidsindeling centraal gesteld en in verband gebracht met mogelijke productiviteitslekken.

Na deze uiteenzetting wordt door middel van een negental scenario´s uitgelegd hoe productiviteitverbetering dan wel tot stand kan komen. De scenario´s zijn een mix van maatregelen die variëren van integratie van rollen op individueel niveau tot arbeidsverdeling op nationaal en internationaal niveau.

Het negende scenario betreft het creëren van een netwerkorganisatie. Het creëren van een productieve netwerkorganisatie is een actueel onderwerp, maar geen lichte opgave. Daarom wordt er dieper ingegaan op de voorwaarden voor samenwerking in netwerkorganisaties langs het kader van belangrijke condities van Fry (Fry, 1990).

Ten slotte wordt de conclusie getrokken dat productiviteit van kenniswerkers een wezenlijk issue is voor onze samenleving. In de klassieke organisaties van kenniswerkers zit nog veel verspilling. Verhoging van de productiviteit door het veranderen van de arbeidsverdeling is een gevoelig en ‘taai’ onderwerp. Het realiseren van een productieve netwerkorganisatie is niet een kwestie van het opheffen van bureaucratische belemmeringen, er is een aanzienlijke set van organisatorische voorwaarden aan verbonden. Enige hulp vanuit de bedrijfskundige wetenschap zou niet mis staan in het verkrijgen van antwoorden over de werking in empirie. Tot besluit worden er enkele zorgen geuit over de ontwikkeling van de bedrijfskundige wetenschap.

Bronvermelding
Zie voor de Afscheidsrede Als het hek van de dam is, lopen de schapen overal (2007) Prof. dr. Ing. Pierre van Amelsvoort de bijlage.

Keywords: Flexibel organiseren