Dalende autonomie werknemers risico voor innovatiekracht

2015 – In een artikel in ESB Arbeidsmarkt beschrijven Van den Bossche, Muller, Smulders en De Vroome de resultaten van vragenlijstonderzoek naar autonomie en innovatiekracht van werknemers.

Onderzoeksvragen

De onderzoeksvragen zijn:

  • hoe is de trend in Nederland in werkautonomie?

  • verschilt deze trend tussen diverse groepen werknemers?

  • kan het belang van autonomie voor de innovatiekracht op de werkvloer worden bevestigd?

Methode

Om deze vragen te beantwoorden is de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) nader geanalyseerd.

Autonomie is hier in geoperationaliseerd met vijf vragen: kunt u zelf beslissen hoe u uw werk uitvoert?; bepaalt u zelf de volgorde van uw werkzaamheden?; kunt u zelf uw werktempo regelen?; moet u in uw werk zelf oplossingen bedenken om bepaalde dingen te doen?; kunt u verlof opnemen wanneer u dat wilt?

Innovatief werkgedrag is geoperationaliseerd met twee uitspraken: ‘in mijn werk lever ik een duidelijke bijdrage aan het bedenken van nieuwe producten of diensten voor mijn bedrijf ’ en ‘in mijn werk lever ik een duidelijke bijdrage aan het verbeteren van producten of diensten van mijn bedrijf ’.

Resultaten

De autonomie van werknemers in Nederland is tussen 2008 en 2013 gestaag gedaald. De daling vond plaats bij vrijwel alle personeelscategorieën en sectoren, maar het sterkst onder jongeren en werknemers met een flexibel arbeidscontract. De daling van de werknemersautonomie is een mogelijk risico voor de innovatiekracht in Nederland.

Conclusie

Arbeidsautonomie daalt vooral sterk onder werknemers met een flexibel contract. Aangezien autonome werknemers vaak innovatiever en productiever zijn, is het zaak om te waarborgen dat werknemers, vooral in tijden van crisis, voldoende autonomie behouden. 

Referentie

Bossche, van den, Seth; Muller, Joanne; Smulders, Peter; Vroome, de, Ernest; ‘Dalende autonomie werknemers risico voor innovatiekracht’ In: ESB Arbeidsmarkt, Jaargang 100 (4711) 4 juni 2015, p 349 – 350.

Het artikel is als bijlage toegevoegd.

Thema’s: Flexibel organiseren, Innovatie & innovatievermogen, Monitoring en evaluatie

Sector: n.v.t.

Bron: Artikel