Het beroep in de cao: Een verkenning naar de mogelijkheden van een beroepencao

2017 – CAOPenSFA(Stichting Fonds Architectenbureaus) hebben een onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheden voor een beroepencao.

 

Aanleiding

Enkele beroepen zijn de laatste jaren sterk aan het veranderen, vooral wat hun arbeidsvoorwaardelijke positie betreft. De vraag is: hoe kunnen beroepen in transitie arbeidsvoorwaardelijk worden gefaciliteerd en is het huidige cao-instrumentarium daar (nog) geschikt voor? Daarenboven vallen steeds minder werknemers onder de traditionele brache-,sector- of bedrijfscao. Dus: is de beroepencao een goed alternatief, is dat wenselijk, organiseerbaar en haalbaar?

 

Werkwijze

De onderzoekers hebben bestaande cao’s voor beroepen (zoals de Architecten cao) en cao’s met bepalingen voor bepaalde beroepen (zoals Medisch specialisten in loondienst) onderzocht. Daarnaast hebben ze interviews gehouden met een groot aantal sleutelfiguren direct of indirect betrokken bij cao-onderhandelingen alsmede kritische observatoren daarvan.

 

Voordelen van een beroepencao

De meerwaarde van een beroepencao wordt vooral gezien in het kunnen maken van beroepseigen afspraken in cao-vorm om hiermee de uitdagingen van het beroep te adresseren in een gelijker speelveld tussen vast en flex.

 

Argumenten tegen

Argumenten tegen zijn dat beroepen in een traditionele cao vaak een keten vormen en waar onderlinge afhankelijke beroepen in één businessmodel of financieringsstructuur zitten, moet men niet één beroep afzonderlijk positioneren respectievelijk bevoordelen.

Een juridisch  bezwaar is dat een beroep niet altijd makkelijk af te bakenen is.

En een praktisch tegenargument luidt dat diverse cao’s naast elkaar in een bedrijf of sector tot meer administratieve complexiteit zal leiden.

 

Alternatieven

Als  alternatieven om toch meer beroepsinhoud in cao-vorm te gieten worden genoemd:

• ·         Een beroepsmodule in de cao
• ·         Een collectieve arbeids- en opdrachtenovereenkomst
• ·         Vergelijkbare beroepen in vergelijkbare settings samenpakken
• ·         Een beroepencao binnen de sectorale cao.
• ·         De individuele keuzeruimte in de cao benutten voor beroepsgerichte afspraken.

 

Intermezzo’s specifieke beroepen

Het rapport besteedt in aparte ‘intermezzo’s aandacht aan (mogelijke) beroepsgerichte afspraken voor: Architecten, Journalisten en Wijkteam professionals.

 

Aanbevelingen

De aanbeveling aan beroepsbeoefenaren die iets in de cao willen regelen, luidt kort gezegd:

• ·         voer het gesprek met sociale partners, professionals en overige betrokkenen;
• ·         maak de meerwaarde van op beroepen gerichte afspraken, in de cao duidelijk;
• ·         experimenteer er mee.

 

Bijlage

Het rapport bevat een bijlage over de ‘Juridische aspecten van de beroepencao.

 

Referentie

Dekker, Joke; Kemper, Riemer; Hendriks, Corina; Graaff, de Huub. ‘Het beroep in de cao. Een verkenning naar de mogelijkheden van een beroepencao’ (2017), CAOP & SFA.

Het rapport is als bijlage toegevoegd.

 

Thema: vernieuwing cao

Sector: n.v.t.

Bron: Onderzoeksrapport

Kenmerken