Rijkswaterstaat

 

2019 – Rijkswaterstaat is een semipublieke dienst die zorgt voor een ‘veilig, leefbaar en bereikbaar land’. Eind 2019 werken er 9.200 mensen. Het is één van de goede voorbeelden voor de Rotterdamse haven in de door RISI uitgevoerde studie ‘Slimmer werken, anders organiseren.
Bij Rijkswaterstaat is stap voor stap een systeem voor Innoveren met de werkvloer of ‘employee-driven innovation’ ingevoerd en in de organisatie ingebed.
De essentie van dit systeem werd tussen 2007 en 2012 door Jan Hoetmer ontwikkeld bij het toenmalige Nedtrain*.
In 2012 werd Jan uitgenodigd eenzelfde programma bij Rijkswaterstaat op te zetten. 

Sociale innovatie
In zijn ideale vorm bestaat het systeem dat bij Rijkswaterstaat werd ontwikkeld, uit negen stappen: idee indienen, pre-toets, ideeënmakelaar, intake deskundige (go/no-go), testversie, lijnmanagement betrekken, prototype, business case, opschalen.

Aanpak
Bij Nedtrain werd geleerd dat het programma kleinschalig moet beginnen met fysieke bijeenkomsten en een jury waarin directieleden zitten. Verder werd begonnen met het honoreren van ideeën vooral van medewerkers die dicht op het operationele proces zaten en hen die te laten uitwerken, begeleid door een innovatiecoach. Tenslotte – zo leerde de ervaring – moesten het programma en de successen flink in de schijnwerpers worden gezet.
Bij Rijkswaterstaat werd al snel na de aftrap een ideeënmanagementsysteem Mijn idee geïntroduceerd. Om het innovatieprogramma in de organisatie te borgen werd een Ideeën Coöperatie in het leven geroepen. De missie van deze Coöperatie is: er voor zorgen dat medewerkers gehoord, gezien en geholpen worden als zij kansen zien voor verbetering en vernieuwing van het eigen werk en dat van anderen. De Coöp heeft eind 2019 ca. 1400 leden en een fors kapitaal om ideeën ook financieel te steunen.
Van de aantallen ideeën, ingediend, gehonoreerd, al of niet succesvol uitgevoerd en de baten naar omvang en soort worden kwartaalrapportages gemaakt.

Resultaten
In de periode 2012 tot 2019 zijn de volgende resultaten bereikt:
er zijn 3.586 ideeën ingediend door 1.875 personen.
Sinds september 2015 (oprichting Coöperatie) werden 1.974 ideeën ingediend door 950 medewerkers. Daarvan zjn er 456 (23%) verwezenlijkt, 476 nog lopend.
Er is 10 miljoen euro bespaard door kleine ideeën en 50 miljoen euro door grote ideeën.

Lessons learned
Er kunnen tenminste tien lessen geleerd worden uit deze case, onder andere:

  • laat de indiener van het idee, ook de ontwikkeling van begin tot einde doen en faciliteer en steun hem/haar daarbij.
  • steun van de directie en van de direct leidinggevende is belangrijk;
  • het gaat niet alleen om de grote ideeën;
  • probeer innovatie niet in een KPI te vatten, geef ook geen percentage van de kostenbesparing aan de indiener van het idee.;
  • cijfers zijn belangrijk, maar verhalen doen meer.

Referentie
Rijkswaterstaat, in: ‘Slimmer werken, anders organiseren. Wat bedrijven in de Rotterdamse haven kunnen leren van sociale innovatie elders.’ Rick Hollen & Niels van der Weerdt. Onderzoekscoördinator: Henk Volberda. 2019, RISI. De pdf. van deze case treft u aan in de bijlage.
Over het hele RISI boek is een ander item opgenomen in deze kennisbank, daarbij treft u ook de pdf. van het boek aan: https://www.kennisbanksocialeinnovatie.nl/nl/kennis/kennisbank/slimmer-werken–anders-organiseren/1527?q=RISI

Thema’s: Innovatie en innovatie-competenties, Slimmer werken
Sector: Publieke dienstverlening
Bron: Case

 

Casebeschrijving Rijkswaterstaat

Kenmerken

Cases
Innovatie & innovatievermogen
Slimmer Werken
Publieke sector/Public Sector/Overheid/Zelfstandig bestuursorganen/Rechterlijke macht