Special Issue on Workplace Innovation – Social Innovation: Shaping Work Organisation and Working Life
2016 – het tijdschrift: World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development (WREMSD) heeft een themanummer uitgegeven over Sociale Innovatie geredigeerd door Jürgen Howaldt and Peter R.A. Oeij.
blz. 1-12 – Workplace innovation and social innovation: an introduction
Jürgen Howaldt; Peter R.A. Oeij; Steven Dhondt; Ben Fruytier
Dit is de inleiding bij dit themanummer van World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development (WREMSD) dat geweid is aan Workplace Innovation en Sociale Innovatie van de werkorganisatie. Omdat technologische en bussiness model innovaties niet voldoende zijn om de zakelijke kansen noch de werkgelegenheid te verhogen, realiseert men zich steeds meer dat er beter gebruik gemaakt moet worden van de talenten van de medewerkers en van nieuwe organisatie- en management vormen. Er kan een verandering naar sociale innovatie worden waargenomen die als doel heeft werksituaties ontvankelijker te maken voor innovatie en om mensen in organisaties te helpen om een ondernemende rol op zich te nemen en als ‘intrapreneurs’ te functioneren. Sociale innovatie is complementair aan technologische en business model innovatie en het is een noodzakelijke voorwaarde voor succesvolle vernieuwing mede omdat het een soort van management voorstaat dat gericht is op samenwerking met werknemers door dialoog en werknemers participatie. Dus niet alleen de verbetering van de kwaliteit van arbeid wordt een wenkend perspectief maar ook de verbetering van de economische prestaties, en van het functioneren van de organisatie, haar cultuur van samenwerking, leiderschap en de HR praktijk.
DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073433
blz. 13-32 – Workplace innovation: European policy and theoretical foundation
Frank Pot; Peter Totterdill; Steven Dhondt
Sociale innovatie krijgt steeds meer het karakter van opkomend Europees beleid, omdat het de prestaties van ondernemingen kan verbeteren en de kwaliteit van werk. DG GROW en DG EMPL leiden. Beleid ten aanzien van de arbeidsorganisatie en sociale innovatie in de EU was nogal versnipperd de afgelopen 20 jaar, maar zal in de nabije toekomst waarschijnlijk coherenter zijn. Naast de sociale partners en regerings- en de EU-ambtenaren speelden Europese netwerken van Toegepaste onderzoekers een belangrijke rol. Zij hebben met theorieën een fundament onder dat beleid gelegd. Het bewijs voor de positieve effecten van sociale innovatie stimuleerde veel ondernemers en managers het ook toe te passen. Nationale programma’s blijken behulpzaam te zijn, in het bijzonder wanneer zij steunen op coalities van werkgeversorganisaties, vakbonden, overheden en onderzoeksinstituten. Dit geldt echter nog steeds maar voor een minderheid. Meer onderzoek is nodig naar de obstakels en de bevorderende factoren om sociale innovatie toe te passen. DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073428
blz. 33-49 – Green construction and team design. Low road and high road teams to build energy-friendly houses
Monique Ramioul; Jos Benders; Jan Van Peteghem
Er werden twee case studies uitgevoerd om te onderzoeken hoe de bouwbedrijven, gericht op de groeiende markt van energiezuinige huizen, hun teamwork inrichten. Het eerste bedrijf kiest voor een traditionele weg met een hoge mate van controle en standaardisatie, en een functionele inrichting van productie van stroom. De strategie van de tweede onderneming daarentegen, kan worden gekarakteriseerd als een modern alternatief: het is een organisatiemodel dat de medewerker centraal stelt en het beleid baseert op participatie, zelfsturende teams en investeringen in de vaardigheden van de werknemers.
De effecten op de kwaliteit van het werk van de bouwvakkers in de twee bedrijven zijn wezenlijk verschillend.
DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073421
blz. 50-73 – An alternative typology for teamwork
Paul-André Lapointe; Guy Cucumel
De auteurs stellen een nieuwe typologie van teamwork voor, waarbij ze een onderscheid maken tussen hiërarchische en democratische teams. Het is een effectieve manier om de impact van het werken in teams op de arbeidsomstandigheden te bestuderen. Democratische teams hebben betere arbeidsomstandigheden (meer autonomie, minder werkdruk en druk door collega’s die afhankelijk zijn), dan hiërarchische teams en beter dan werknemers die werken in Tayloristische organisaties. De keuze voor hiërarchische teams is gebaseerd op een logica van standaardisatie, reductie van arbeidskosten en resultaatafhankelijke beloning; er is geen baanzekerheid, medezeggenschap of partnerschap. Omgekeerd is de keuze voor democratische teams gebaseerd op garanties voor werkzekerheid, medezeggenschap en partnerschap er is geen managementstrategie gericht op arbeidskostenreductie of resultaat beloning. Deze bevindingen zijn gebaseerd op een survey uitgevoerd in de industriële sector in Québec.
DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073431
blz. 74-100 – Why job autonomy matters for young companies’ performance: company maturity as a moderator between job autonomy and company performance
Paul T.Y. Preenen; Peter R.A. Oeij; Steven Dhondt; Karolus O. Kraan; Emma Jansen
Hoewel de positieve impact van autonomie op het werk op grote schaal is aangetoond voor individuele niveau werknemer resultaten, is onderzoek naar de effecten van autonomie op bedrijfsprestaties verrassend schaars. Daarom onderzoeken we de relatie tussen job autonomie van medewerkers en de prestaties van het bedrijf groei (omzet, winst) onder 3311 bedrijven in Nederland. Bovendien onderzoeken we het modererende effect van de leeftijd van de onderneming (jonge versus oudere bedrijven) op deze relatie. De resultaten geven aan dat de autonomie positief gerelateerd is aan de groei van de omzet van het bedrijf en deze relatie is sterker voor jonge bedrijven. Autonomie was positief gerelateerd aan de winst bedrijf, maar alleen voor jonge bedrijven. Deze resultaten suggereren dat het voor jonge bedrijven in het bijzonder belangrijk is, om hun werknemers autonomie te bieden. Implicaties voor theorie en praktijk worden besproken.
DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073425
NB Dit artikel is samengevat voor deze Kennisbank; zie: Preenen et al.
blz. 101-129 – Effect of workplace innovation on organisational performance and sickness absence
Peter R.A. Oeij; Fietje Vaas
Sociale innovatie is een organisatorisch vermogen, gedefinieerd als een strategische vernieuwing in het organiseren en van gedrag in organisaties. Dit vermogen bestaat uit vier bronnen: strategische oriëntatie, product-markt verbetering, flexibel werken en slimmer organiseren. Sociale innovatie is theoretisch geworteld in de ‘Resource-based view on the firm’. Uit analyse van de WEA- 2008 resultaten blijkt dat Nederlandse organisaties ‘nogal’ actief zijn met sociale innovatie, waarbij profit organisaties actiever zijn dan non-profit organisaties. Sociale innovatieve organisaties zijn vooral actief bezig met de verbetering van de product-marktcombinaties, terwijl zij het minst aandacht besteden aan flexibel werken. Organisaties die meer actief zijn met sociale innovatie melden vaker een verbeterde prestaties van de organisatie. Sociale innovatie heeft geen significant effect op ziekteverzuim. De eerste conclusie is dat de theoretische constructie van sociale innovatie een passende maat is het onderzoek onder organisaties. De tweede conclusie is dat het effect van
Sociale innovatie op prestaties van de organisatie het sterkst is als organisaties actief zijn op meer dan één bron tegelijk. Interventies in flexibel werk en slimmer werken lijken het meest belovend, omdat deze aanpakken een relatief aanzienlijke winst van organisatorische prestaties realiseren.
DOI: https://dx.doi.org/10.1504/WREMSD.2016.073430
Reference
Jürgen Howaldt en Peter R.A. Oeij, (Editors) ‘Special Issue on Workplace Innovation – Social Innovation: Shaping Work Organisation and Working Life’ World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 2016 Vol. 12 No 1. Het hele tijdschrift kan worden gekocht via: https://www.inderscience.com/info/inarticletoc.php?jcode=wremsd&year=2016&vol=12&issue=1 .
De artikelen kunnen ieder apat worden aangeschaft via de links die onder de bovenstaande samenvattingen staan.
Kenmerken
