WoonZorgCentrum Sint Jozef in Neerpelt bouwt aan een (t)huis met een ziel

2016 – Het Woon-Zorgcentrum (WZC) Sint-Jozef heeft ca 143 bewoners en is gevestigd in Neerpelt, België. In Flandres Synergy’s  Ledenmagazine, nummer 5 van maart 2016 verscheen een artikel over de organisatievernieuwing in dit Centrum. Het artikel vindt u in de bijlage, het wordt hieronder samengevat.  

De sociale innovatie

De veranderingen bij dit WZC begonnen zo’n tien jaar geleden toen de medewerkers een nieuwe visie formuleerden. Zij wilden ‘een (t)huis met een ziel zijn’ waar als kernwaarden centraal staan: deskundig zijn, luisteren naar verhalen, bezielen en samenwerken.

Ze vormden het huis om in 10 kleinschalige afdelingen van 14 tot 16 bewoners met een eigen keuken en een eigen multidisciplinair team. In het team zitten logistieke medewerkers, onderhouds-medewerkers, zorgkundigen en verpleegkundigen. In 2015 startten ze een project ‘Anders organiseren’ van Flandres Synergy, met een ESF subsidie. In dit project werd het animatieteam uiteen gehaald en werden de animators en ergotherapeuten ook bij een (of twee) afdelingsteam gevoegd. In het team is geen strikte taakverdeling, iedereen doet alles wat nodig is voor de zorg en de bejegening van de bewoners. De teams ontwikkelen zich naar zelf-organiserende-teams; ze regelen nu zelf hun roosters en nemen het initiatief om activiteiten met bewoners te doen. Leidinggevenden zijn er wel; zij geven op een coachende manier leiding en zorgen voor de coördinatie tussen afdelingen. Zij werken nog aan het loslaten van controle en de medewerkers moeten nog groeien in het feedback geven aan elkaar. Er zijn ‘sterrollen’, een sterrolhouder verdiept zich in een thema (bijvoorbeeld dementie) en deelt die kennis zodat men met elkaar leert. 

Aanleiding en Aanpak

De aanleiding ligt in de gedeelde visie van het personeel en leiding, op hun taak. Die is dat het niet alleen gaat om het verzorgen van bewoners; het is vooral belangrijk om ook aandacht te hebben voor hun wensen en dromen en hun verhalen. Voor de directie was het logisch dat eenzelfde bejegening voor de medewerkers gelden moet. Want als ze zelf vanuit bezieling werken gaan ze van daaruit bezielen. Er is een stapsgewijze aanpak te onderkennen. De verandering begon met de gezamenlijke visievorming. Toen zijn de kleinschalige afdelingen gevormd en de multidisciplinaire teams zijn geleidelijk aan completer gemaakt. Bij de start van het project Anders Organiseren is een trekkersteam gevormd; in het kader van dit project participeert ook een externe adviseur. Het zelf organiseren door de teams wordt ook stapsgewijze ingevoerd. De teams maken wel zelf hun urenrooster, maar de coaching, het geven van feedback en de coördinatie met andere teams wordt nog wel door een leidinggevende gedaan. De komende stap zal zijn ook de administratie, de intake van bewoners (de ‘onthaal’), de keuken en de sociale diensten te integreren in de afdelingsteams. 

Resultaten

Er is een daling van het ziekteverzuim opgetreden en een verbetering van het psychosociale welzijn. Of de kwaliteit van de zorg door bewoners en familie beter wordt beoordeeld dan vroeger, is nog niet vastgesteld, maar dat te meten is wel het plan in het kader van het project. 

Lessons learned

In het artikel worden zes tips gegeven:

1. Alles start bij een gedragen visie.

2. Neem je tijd, het is geen wedstrijd.

3. Geloof in je mensen: ze kunnen groeien!

4. Betrek iedereen – denk hierbij breed.

5. Speel niet solo slim: zorg voor een team van trekkers aan de top.

6. Durf als leiders ook zelf in de spiegel te kijken.

Referentie

Coppin, Lisa, ‘Innovatief organiseren. Woon- en zorgcentrum Sint-Jozef in Neerpelt bouwt aan een (t)huis met een ziel’–Ledenmagazine Flandres Synergy, nummer 5, maart 2016, pp. 6 – 9. Het artikel is als bijlage toegevoegd.

Kenmerken