Manieren om inclusief ondernemerschap vorm te geven, anders dan via werkplekken in eigen organisatie
2021- Dit rapport, uitgegeven door Andriessen Arbeidsparticipatie en TNO vat op zeer inzichtelijke wijze het resultaat samen van een onderzoek naar alternatieve manieren om inclusief ondernemerschap vorm te geven.
Inclusief of sociaal ondernemen wordt vooral geassocieerd met het bieden van werk-, ervarings- of opleidingsplekken aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Onderzoeksvragen
Twee onderzoeksvragen werden beantwoord.
(1) Op welke manieren, anders dan het in dienst nemen van mensen uit kwetsbare groepen, kunnen bedrijven een bijdrage leveren aan een inclusieve arbeidsmarkt?
(2) Kunnen er gradaties worden onderscheiden in vormen van inclusief ondernemerschap, en langs welke dimensies zou deze rangschikking kunnen worden gerealiseerd?
Methode
De onderzoekers hebben een literatuurstudie gedaan en gezocht naar praktijk verhalen. In het rapport worden diverse praktijkvoorbeelden aangehaald.
Alternatieven, ook voor zzp’ers
Naast de meer reguliere vormen van inclusief ondernemen als het in dienst nemen van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie, bestaan er veel andere manieren om bij te dragen aan het – uiteindelijk – realiseren van meer en betere banen voor deze doelgroep. Veel van deze alternatieve vormen van inclusief ondernemen zijn goed toe te passen door ‘beginnende’ inclusief ondernemers en ondernemers die zelf geen arbeidsplekken kunnen realiseren, zoals zzp’ers.
Deze vormen kunnen ook inspiratie bieden aan ondernemers die een social returnverplichting willen invullen via ‘maatwerk’.
Deze alternatieven maken het voor veel meer typen ondernemers en ondernemingen mogelijk een bijdrage te leveren aan inclusiviteit.
Financiële waarde en maatschappelijke waarde
Er zijn twee verschillende manieren om de waarde van zowel ‘gewone’ als de alternatieve vormen van inclusief ondernemen te meten en te vergelijken,
Zo kun je de verschillende vormen van inclusief ondernemen kwantificeren in geld en de geldelijke waarde van de gedane investeringen optellen. Het toekennen van een geldelijke waardering dient dan echter wel consistenter en transparanter te gebeuren dan nu het geval is.
Een alternatieve manier is het bepalen van de sociale impact van de verschillende vormen van
inclusief ondernemen. Met andere woorden, wat levert het de maatschappij op?
Voor het berekenen van sociale impact bestaan allerlei methoden. Daarbij kan ook de eventuele negatieve bijdrage aan maatschappelijke doelen worden gemeten.
Er hangt echter wel een prijskaartje aan social impact-metingen. Zij zijn nog maar recent in ontwikkeling. Daarom is het vooralsnog lastig om vast te stellen wat de meest geschikte methode is om de relatieve waarde van alternatieve vormen van inclusief ondernemen te bepalen.
Met dit rapport willen de auteurs vooral een discussie op gang brengen over het waarderen van inclusieve bijdragen, zodat ook inclusieve acties, anders dan het bieden van werk-, ervarings-, of
opleidingsplekken op gepaste waardering kunnen rekenen en daarmee bedrijven stimuleren om (ook) op alternatieve wijze bij te dragen aan een inclusievere arbeidsmarkt.
Referentie
Andriessen, Saskia (Andriessen Arbeidsparticipatie); Tooren, van den Marieke (TNO), Hazelzet, Astrid (TNO). (2021): ‘Anders inclusief ondernemen. Manieren om inclusief ondernemerschap vorm te geven, anders dan via werkplekken in eigen organisatie’. Andriessen Arbeidsparticipatie, TNO.
