FNV-notitie: Een geniaal plan

2023 – De FNV brengt met deze notitie  een eigen visie op een gewenst en noodzakelijk arbeidsomstandighedenbeleid uit.

De FNV is er van overtuigd dat de instrumenten die de laatste jaren werden ingezet en waarbij de nadruk lag op bewustwording en campagnes, onvoldoende hebben gewerkt. Er wordt veel te weinig gebruik gemaakt van de praktijkkennis van werknemers die bovendien veel te vaak niet gehoord worden als het gaat over hun eigen veiligheid en gezondheid. De bedrijfsarts wordt betaald door de werkgever en is daarmee niet onafhankelijk. De preventiemedewerker wordt aangewezen door de werkgever. Het niet instellen van een OR of PVt. is niet handhaafbaar of beboetbaar, beroepsziekten hoeven niet door de werkgevers te worden gemeld bij de Inspectie.

In deze nota wordt een nieuwe aanpak op nationaal niveau voorgesteld, waarbij de nadruk ligt op preventie. Het is een uitwerking van het Meerjarenbeleid van de FNV op dit dossier.

 

De hoofdpunten van de notitie worden hieronder kort weergegeven.

1. Preventie als belangrijkste factor betekent:

• Een verplichting voor de werkgever om beroepsziekten te melden bij de Arbeidsinspectie
• Een Start-RI&E in het MKB
• Een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering
• Een Arbobeleidscyclus in ieder bedrijf.

 

2. Aanpassing in de verantwoordelijkheidsverdeling om een gelijkwaardige samenwerking tussen werkgever en werknemers mogelijk te maken:

• Beboetbaar maken van het niet instellen van een OR of PvT, zoals in ons omringende landen;
• Een preventiemedewerker die gekozen wordt door het personeel;
• Vrije toegang voor vakbonden tot de werkplek.

Met het oog hierop worden voorstellen voor wijzigingen in de Arbowet gedaan.

 

3. Meer capaciteit voor de Arbeidsinspectie voor de handhaving.

 

4. In verband met nieuwe risico’s wordt voorgesteld dat ‘menswaardig werk’ in de Arbowet wordt geborgd door art. 3 aan te passen op drie manieren:

• door bij de taaktoewijzing zo veel mogelijk te letten op persoonlijke eigenschappen van werknemers m.b.t leeftijd, geslacht, lichamelijke en geestelijke gesteldheid, ervaring, vakmanschap, kennis van de voertaal;
• arbeid moet bijdragen tot vakbekwaamheid, voorzien in voldoende ruimte voor professionele autonomie, contactmogelijkheden en informatie;
• kortcyclisch werk, werk waarvan het tempo bepaald wordt door een machine of een algoritme of dat geen ruimte biedt voor autonomie in tempo, dient vermeden te worden of desnoods afgewisseld met andere arbeid of extra pauze.

 

5. Er dient een concrete en handhaafbare wet- en regelgeving te zijn; die onder andere nodig is om de positie van de medezeggenschap te versterken.

 

6. De rol, positie en financiering van bedrijfsarts en kerndeskundigen dienen dusdanig aangepast te worden dat zij onafhankelijk van de werkgever kunnen werken en prioriteit bij preventie kunnen leggen.

 

7. De toets op het re-integratieverslag (RIV-toets) moet niet worden afgeschaft, zoals het kabinet wil en het oordeel van de bedrijfsarts behoort hierbij niet bindend te zijn.

 

8. Aandacht voor nieuwe risicogroepen: met name flexwerkers, waaronder buitenlandse arbeidskrachten worden nu aan meer risico’s blootgesteld dan vaste medewerkers. FNV vindt dat gevaarlijk en risicovol werk moet worden gedaan door vaste krachten die het werk door en door kennen en die voor dit werk een passende opleiding hebben genoten.

 

9. De notitie wordt afgesloten met een hoofdstuk ‘Handvatten voor de praktijk’ waarmee aan de bovengenoemde punten concreet kan worden gewerkt. Genoemd worden onder andere:

• FNV checklist ‘Welke Arbodienst halen we in huis?’
• Basiscontract Arbodienstverlening
• FNV ‘Arbo-Adviesdienst’
• Werkwijzer Arbobeleidscyclus
• FNV handreiking ‘Second opinion’ bij een andere bedrijfsarts
• Het inschakelen van re-integratie consulenten.

 

Referentie

Azougagh, Khalid, Veelen, Wim, van: Een geniaal plan. Veilig en gezond werken in Nederland, het kan. FNV, Februari 2023.

De nota is met de knop hieronder te downloaden.