Succesvolle technologie op het werk bestaat niet zonder mensen
Lectorale rede van Paul Preenen bij HS Saxion en terugblik daarop door Fietje Vaas
2024 – Op 14 november hield Paul Preenen zijn lectorale rede bij de Hogeschool Saxion.
Symposium vooraf
Aan Pauls rede ging een symposium vooraf. Op dit symposium presenteerden twee sprekers een Keynote. Marjolein ten Hoonte, directeur van Randstad Nederland, kwam met een voorbeeld uit de praktijk. De tweede spreker was Jessie Koen, TNO collega van Paul. Zij bracht ook voorbeelden uit de praktijk en uit het laboratorium. De strekking van hun voorbeelden is dat nieuwe technologie veel vermag, maar geen tovermiddel is en dat niet alles vanzelf goed komt. Dat wisten we al van de mislukkingen van grote ICT-projecten, zoals die bij de belastingen bijvoorbeeld. Maar deze sprekers leggen de vinger ook op negatieve gevolgen die kunnen optreden voor de mensen die met die nieuwe technologie gaan werken of onder regie daarvan. Daar gaat het hier dus om: hoe kunnen mensen in goede banen met nieuwe technologie efficiënt, effectief en duurzaam (nieuwe) producten maken en diensten leveren?
Mensgericht ontwerpen en implementeren
Paul begon zijn rede met de torenhoge verwachtingen die er leven van nieuwe technologie; zelfs Europees zal het onze welvaart en welzijn veilig stellen en ons voor rampen behoeden! Maar hij bederft de feestvreugde door er meteen op te laten volgen hoe veel en hoe vaak het misgaat, zowel voor het doel van de operatie als voor de mensen die er werken. En dat komt omdat er niet van meet af aan gedacht is aan de mensen die er uiteindelijk mee moeten werken en de verwachtingen moeten waar maken. Daar is niet aan gedacht bij het smeden van de plannen om te gaan werken met een nieuwe technologie of met AI, niet bij de ontwikkeling van een eigen toepassing, noch bij de invoering ervan.
Samen theorie en praktijk ontwikkelen
Paul wil – ook bij Saxion – zoeken naar mogelijkheden voor mensgerichte en participatieve technologieontwikkeling en implementatie en waar nodig deze in laboratoria testen. Ook wil hij praktische hulpmiddelen en stappenplannen maken voor en samen met bedrijven en instellingen in de regio en ze bij deze en andere organisaties uitproberen in de praktijk. Zo wil hij niet alleen een theorie over maar ook een praktijk van ‘human centered’ of mensgerichte technologieontwikkeling en -implementatie ontwikkelen.
Dat gaat natuurlijk niet alleen. Paul wil samenwerken met collega’s en studenten van Saxion en andere hogescholen in de regio en met collega’s van TNO. Download de rede met de volgende link: https://www.saxion.nl/binaries/content/assets/nieuws/2024/lectorale-rede-paul-preenen—saxion-14-november-2024.pdf
Fietje Vaas, TNO-collega van Paul en beheerder van de Kennisbank sociale innovatie, blikte terug op het symposium en de rede van Paul; dit stuk is als bijlage toegevoegd.
Referenties
Preenen, P.T.Y. (2024). Succesvolle technologie op het werk bestaat niet zonder mensen. Het belang van mensgericht werken voor succesvolle technologie-implementatie. Lectorale rede Paul Preenen. Saxion Deventer.
Vaas, Fietje (2024). Productief en innovatief werken in ‘goede banen’. Een terugblik op de lectorale rede van Paul Preenen. TNO, Leiden.