Two cases of workplace innovation in the Netherlands
Two cases of workplace innovation in the Netherlands
2022 – In opdracht van het Korean Labour Institute heeft TNO onderzoek gedaan naar twee organisaties die sociale innovatie (‘workplace innovation’) in Nederland hebben ingevoerd: een non-profit thuiszorgorganisatie, Buurtzorg NL, en een particulier geavanceerd productiebedrijf, CTS.
Buurtzorg NL en CTS: structurele en culturele vernieuwingen
De twee cases verschillen in motivatie en doelen. Voor Buurtzorg NL staat de dienstverlening aan klanten centraal, en de manier om dat te doen is de medewerkers de professionele autonomie en faciliteiten te bieden om deze dienst te leveren. Als gevolg hiervan is de kwaliteit van het werk ook erg hoog.
CTS-medewerkers willen voor hun klanten de beste technologische oplossingen ontwikkelen én ze willen excelleren en de nieuwe kennis elders toepassen. Daarnaast willen ze duurzaam ondernemen, groeien en economisch winstgevend zijn.
De organisaties hebben gemeen dat hun sociale innovatie stevig verankerd is in structurele veranderingen. Deze organisaties hebben de organisatiestructuur, de taakverdeling en de verantwoordelijkheid van het management veranderd, ten gunste van meer professionele autonomie en een grotere stem voor de medewerkers op de werkvloer. Deze structurele veranderingen werden aangevuld met culturele vernieuwingen, zoals de stijl van leidinggeven, communicatie en samenwerking (in een teamcontext) en gedrag dat past bij ‘volwassen’ arbeidsrelaties.
Technologie adoptie
Deze structurele en culturele vernieuwingen maakten het mogelijk om nieuwe technologie en de daarmee gepaard gaande veranderingen gemakkelijker te adopteren, omdat de medewerkers intensief betrokken waren bij het herontwerpen van de organisatie en bijdroegen aan innovatie. Zij waren aldus tevens betrokken bij de ontwikkeling en implementatie van nieuwe technologie.
Geen nationaal beleid, wel particuliere initiatieven
Naast de casestudy’s wordt in het paper een schets gegeven van sociale innovatie in Nederland. Hoewel er geen duidelijk en inhoudelijk nationaal beleid is, hebben diverse bedrijven activiteiten ondernomen en praktijken geïmplementeerd die aansluiten bij het concept van sociale innovatie (workplace innovation), zoals ontwikkeld in de Europese context.
In het verleden zijn er wel (nationale-) beleidsinitiatieven geweest om te stimuleren dat organisatorische vernieuwingen in bedrijven gekoppeld zouden worden aan het realiseren van kwalitatief goede banen. Maar initiatieven voor sociale innovatie worden de laatste twintig jaar, in de context van de politieke dominantie van het neoliberalisme, grotendeels overgelaten aan het initiatief van bedrijven, industriële sectoren en vakbonden.
Toch kan worden vastgesteld dat ongeveer 10% van de Nederlandse bedrijven actief is met de implementatie van vergelijkbare methoden en maatregelen. Vaak gebruiken deze bedrijven zelf de term werkplekinnovatie (of sociale innovatie) niet en zijn ze niet per se op de hoogte van het debat in de wereld van onderzoek, consultancy en beleidsvorming in Nederland en Europa.
Referentie
Oeij, Peter; Vaas, Fietje; Steven Dhondt: Two cases of workplace innovation in the Netherlands. (sept. 2022) TNO rapport.
En zie de presentatie van Oeij in Korea.
Beiden te downloaden via een knop hieronder.
