Zelfsturing verhoogt innovatiekracht bij DSM enzymenfabriek

2011 – In 2000 bouwde  DSM in Delft een nieuwe antibioticafabriek die met behulp van technologische innovatie en zelfsturende teams de meest efficiënte fabriek ter wereld moest worden.  Tot op de dag van vandaag worden steeds proces innovaties en sociale innovaties doorgevoerd om de concurrentie voor te blijven. Dagelijks  leveren de DSM-mensen strijd om te voorkomen dat  DSM de productie naar China verplaatst.

Over DSM antibioticafabriek
In twee installaties  (ZOR-F en  Enzymenfabriek) produceren operators enzymen die nodig zijn voor de productie van antibiotica. De 10 productieteams bestaande uit circa vijf operators zorgen er zelfsturend voor dat de twee fabrieken 7 x 24 uur produceren. Naast de productieteams zijn er  twee Operation experts. De  vier technologen staan dicht bij het proces. Er zijn daarnaast nog een Operations manager, Maintenance manager  en een Plant manager. De Operations manager communiceert direct met de operators. Een tussenlaag ontbreekt.

Aanpak
Aanvankelijk werkte het concept van zelfsturende teams niet; het werd echter niet teruggedraaid maar juist versterkt door organisatorische vernieuwingen. Daarbij werd gebruik gemaakt van de sociotechniek en in het bijzonder van het begrip  ‘stertaakhouder’ (Van Amelsvoort e.a., 2003). De stertaak is een rol in een van de ondersteunende processen (kwaliteit, logistiek, techniek, personeel…) die een operator op zich neemt. Deze operator onderhoudt op zijn sterpunt alle contacten met andere teams en met staf en management en koppelt de informatie terug naar zijn teamgenoten. Daarnaast zijn er vier operators uit de ploegendienst gehaald; deze ‘Operation Experts’ hebben een coachende rol voor de operators en houden de planning, de veiligheid en hygiëne in de gaten (een soort  ‘oliemannetjes’). De Technologen zitten letterlijk tegenover de controlekamer en nemen deel aan het ochtendoverleg . Er zijn nieuwe rollen voor operators gecreëerd:  assistent procestechnoloog en manufacturing consultant.

Het succes hangt volgens de huidige Plant manager en Operations  manager af van hoe het management zich opstelt. “Hoeveel vertrouwen heb je in je mensen. Je moet durven loslaten en op je handen durven blijven zitten als het fout dreigt te gaan. Je moet de operators hun leermomenten gunnen.”

Hoe werkt de zelfsturing
De twee fabrieken worden elk door 3 – 5 man gerund. ’s Nachts zijn alleen zij er. De productieteams werken zonder teamleider. De operators worden in hun dagelijks werk ondersteund door de Operation expert. De Technologen zijn onderdeel van de afdeling Operations; zowel bij het optimaliseren van de processen als bij vernieuwingen werken zij intensief samen met de operators.  Operators en technologen rapporteren direct aan de Operations manager. Deze manager is verantwoordelijk voor twee fabrieken tegelijk.

Resultaten
Het succes blijkt uit het feit dat ze eind 2011 nog steeds beter en goedkoper produceren in Delft dan waar ook ter wereld.  Eerder,  in 2007 werd vastgesteld dat de fabriek anderhalf keer meer volume met de helft van de ploegbezetting produceert dan waarvoor zij in 2000 is ontworpen.

Verwijzing
Zie de bijlage voor het volledige artikel ‘Zelfsturend: let op de spatie!’ van Dr. G. J. Schuiling uit het Tijdschrift voor Management en Organisatie, MEI/AUG 2008.

 

 

 

 

Kenmerken